Ang lutong "beef stake"

Isang mayamang negosyante si Doña Agueda, ngunit sa pagiging mayaman nito ay ubod ng mata-pobre at masungit. Ang kaniyang tirahan ay mansion. Nasa pangalawang palapag ng bahay nito ang kaniyang kusina at hapag-kainan. Buhat sa bintana ng hapag-kainan ay matatanaw ang munting tirahan ni Aling Sioning. Isang trabahador ni Doña Agueda sa kaniyang taniman ng tubo. Kasalukuyang kumakain noon si Doña Agueda ngunit wala itong gana sa pagkain ng mga oras na iyon. Nakita niyang kumakain din si Aling Sioning buhat sa kaniyang kinatatayuan. Naulinigan niya ang sinasabi nito. “ang sarap ng ulam ni Doña Agueda, beef steak ang bango lumalabas ang amoy ng ulam niya buhat sa bintana ng kaniyang kusina” wika ni Aling Sioning
Minasama ng Doña ang narinig.“aba! ang walanghiya! at inaagaw pala ang gana ko sa pagkain” galit na wika nito“kain na mga anak bagama’t ang ulam natin ay tuyo at kamatis lamang ay lasahan natin ang bango ng ulam ni Doña Agueda” wika ni Aling Sioning habang kumakain kasama ang dalawang anak nito. “aba! at maganang magana pa silang kumain, makikita nila idedemanda ko sila, may pagkamangkukulam yata ang pamilyang ito” wika ni ni Doña Agueda habang abala sa paninilip sa bintana. Pinatawag ng Doña ang pobreng si Aling Sioning, inakusahan siya nito ng pang-aagaw ng gana ng pagkain at tinuringang may karungungang itim kung kaya naisagawa niya ito. Walang nagawa si Aling Sioning, humingi ito ng tulong sa kaniyang mga kaibigan ngunit lubhang may kapangyarihan ang Doña , hanggang nakarating ito sa piskal ng munisipyo. Tuwang-tuwa ang Doña sa nangyari at iminungkahi nito na magbayad ng danyos perwisyo ang pobre at iuurong na niya ang demanda. “bayaran mo ako ng limang libong piso sa pang-aagaw mo sa akin ng gana sa pagkain!” wika ng Doña. “Doña maawa po kayo kapos po kami, may naipon po ako sa alkansiyang bumbong ngunit para po sa aking anak iyon at hindi po aabot iyong limang libo” pagsusumamo ng matanda “di ko papayagan na ganun ganun lang sige tatlong libo tapos ang usapan!” dugtong pa ng Doña. Suman-ayon ang piskal sa usapan. Lungkot na lungkot ang pobreng matanda. Lulugo-lugo itong bumalik sa bahay at biniyak ang alkansiyang bumbong sa harap ng kaniyang mga anak na malulungkot. Umabot ng tatlong libo at sampu ang baryang laman nito. Ibinili ng anak nito ang sobrang sampu ng tinapay upang may makain sa gabing iyon. Kinaumagahan, nagharap-harap muli sila sa harap ng piskal. “dala mo na ba ang tatlong libo!” wika ng Doña “opo, ito po sa dala kong laba-kara nakalagay, sakto po ito” wika ng pobreng si Aling Sioning “kailangang makasiguro ako bilangin mo sa harap ko” wika pa ng Doña “sige na Sioning bilangin mo sa harap ni Doña Agueda ang mga barya upang malaman natin kung tatlong libo ang halaga ng dala mo” utos ng piskal Ngiting-aso ang Doña habang binibilang ang pera. Naglalaway ito sa salapi habang nakamasid naman ang piskal ng munisipyo. Saktong tatlong libo ang pera at nagdesisyon na ang piskal. “sa aking pag-aaral sa usapan ay inagawan di umano ni Aling Sioning ng gana sa pagkain si Doña Agueda at pinagbabayad nito si aling Sioning bilang danyos perwisyo. Inihanda ni Aling Sioning ang pera at binilang sa harap ni Doña Agueda sa napagkasunduang tatlong libong piso.Sa pagbbibilang na iyon ay sapat ng nakuha na rin ng Doña ang tatlong libong piso gaya ng pagkuha ni Sioning sa gana nito sa pagkain sa pamamagitan ng isip lamang. Ang desisyon ng korteng ito ay patas o amanos lamang ang magkabilang panig” “ligpitin muna ang pera mo Aling Sioning at makakauwi ka na, tapos na ang kaso” pagtatapos ng piskal “di pwede iyan papalitan kita sa munisipyo” sigaw ni Agueda “pwede niyo pong iapela sa mataas na kapulungan ang kaso Dona Agueda” wika ng piskal Tumalikod na lang ang Doña at umuwi, tinanggap nito ang pagkatalo. Umalis na sina Aling Sioning sa lugar na iyon at ang tatlong libo ay kanilang pinalago sa pagtitinda ng ulam. Mabiling-mabili ang kaniyang lutong”beef steak”.